Plaj kültürümüzün başlaması 19. yüzyılın ikinci yarısına rastlar. Ama plaj sevdası başlayınca ülkemizde bu keyifli eğlence aldı yürüdü.
Peki Türkiye’de ilk plajı kim açtı? ‘Beach club’ denen tesisler yeni mi, yoksa bu mevzu asıl böyle mi başladı? En temizi, en popülerleri hangileri? Bir ‘beach’e gitsek konuşulanları anlamak için hangi terimleri bilmeliyiz? Haklarımız neler, ne zaman polis/jandarma çağırabiliriz?
Beach'ler hem etik anlamda, hem kıyı ekosistemi açısından hem de yasal olarak yanlış bir uygulama. Etik olarak yanlış çünkü eşitlikçi ve adil değil. Kıyıları kullanmak herkesin hatta sadece insanların değil tüm canlıların doğuştan gelen hakkı. İşte bu yüzden evrensel bir bakış açısıyla tüm dünyada uygulamada kıyılar zaten tamamen halkın serbestçe kullanımına açıktır.
Beach’lerin kıyıyı kapatması aynı zamanda sadece kanuna karşı değil, anayasamıza da aykırı. Anayasanın 43. maddesi çok net kıyıların devletin tasarrufu altında olduğunu ve kullanımın öncelikle kamuya ait olduğunu söylüyor. Bununla birlikte Kıyı Kanunu’nun 6’ncı maddesi de “Kıyıların, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olduğunu, buralarda hiçbir yapı yapılamayacağı, duvar, çit, parmaklık, tel örgü ve benzeri engeller oluşturulamayacağı” yazıyor.
Bunun anlamı şu: Askeri bölgeler hariç, her Türk vatandaşı Türkiye’yi Antakya’dan Artvin’e kadar kıyıdan yürüyerek dolaşabilir ve kimse de “Burası benim, buradan geçme” diyemez. Beach’e alınmayan her vatandaş, polisi veya zabıtayı çağırabilir veya savcılığa suç duyurusunda bulunabilir
Ekolojik olarak da yanlış bir uygulama beach’ler... Bu birçok canlının yaşam alanını işgal etmek, doğanın ritmini bozmak demek. Şadırvanlarla ve platformlarla kapatılmış, gürültü kopan bir beach’e bir karganın dahi uğradığını göremezsiniz. Kaldı ki, denizkaplumbağaları, susamurları, denizkuşları ve hatta yengeçlerin bile yaşama hakkı kalmamıştır beach’lerde.
PLAJ SÖZLÜĞÜ
◊ Beach club: Özel plaj tesisi
◊ Gazebo/loca: Beach club’larda bazen denize de kurulan özel bölüm
◊ Happy hour: Beach club’larda akşamüstleri yapılan müzikli-danslı eğlence
◊ Club saati: Beach club’larda gece yapılan parti
◊ After: Parti de bittikten sonra sabaha kadar devam eden eğlence
Çocuk ve müzik yasak!
TÜRKİYE’NİN EN TEMİZ 10 PLAJI
1- Kaputaş Plajı (Kaş/Antalya)
2- İztuzu Plajı (Dalyan/Muğla)
3- Patara Plajı (Kaş/Antalya)
4- Kelebekler Vadisi (Fethiye/Antalya)
5- Çıralı Plajı (Çıralı/Antalya)
6- Ölüdeniz (Fethiye/Antalya)
7- Lara Plajı (Lara/Antalya)
8- Ayazma Plajı (Bozcaada/Çanakkale)
9- Sarımsaklı Plajı (Ayvalık/Balıkesir)
10- Barbaros Koyu (Bodrum/Muğla)
BODRUM’UN EN İYİ 10 BEACH CLUB’I
1. M.Kai Beach
2. Il Richhio
3. X Beach
4. Zuma Beach
5. Xuma Beach
6. Maça Kızı
7. Rouge Beach
8. Sarnıç
9. Moon Beach
10. Nikki Beach