26 Temmuz 2018 Perşembe

Bilinmeyen Bodrum Hikayesi

Çok kişi için tarihi Cevat Şakir'in (Halikarnas Balıkçısı) sürgün olarak gelmesi ile başlar. Çok kişi için ise sadece denizi güzel bir tatilin adresi. Hâlbuki milattan önce 3 binlere uzanan bir tarihi, Halikarnas Balıkçısı'ndan önce ve sonra, Bodrum'u Bodrum yapan şahsiyetleri var

Bodrum içinde ve çevresinde, farklı medeniyetlerden kalma çok sayıda tarihi eser var. Bodrum'a gidip gelenlerin çoğunun bunlardan haberi yok.

Doğrusu bu bilgisizliğin ve ilgisizliğin önemli bir nedeni de Bodrum'da tarihin izlerinin tabiat ve de insan eliyle yok edilmiş olmasıdır.

Bodrum şehrindeki eski evlerin tabanlarını ve duvarlarını süsleyen mozaiklerin hemen hepsi ile Bodrum'da tek bir parçası kalmayan dünyanın 7 harikasından biri olan Mausoleion Anıtı'nın önemli bölümleri Londra'da British Museum'da sergileniyor.

Sir Charles Thomas Newton, 1856-1857 yılında yaptığı kazılarda bulduğu ne var ne yoksa Londra'ya taşımış.

Bodrum'un, milattan önce inşa edilen 7 km. uzunluğundaki surlarının sadece Mindos kapılarının kalıntıları ile antik tiyatro ayakta. Çevredeki yerleşim bölgelerindeki kalıntılar her gün biraz daha yok oluyor.

MÜBADELE İLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM

Bodrum'un çok öncelere giden bir tarihi olduğuna göre, bu uzun tarih boyu Bodrum'da da birileri yaşadı... Bodrumda kimler yaşadı? Bodrum'da yaşayanlar neler yapıyordu?

Eski dönemdeki yaşamı yansıtacak belge ve bilgiler çok az.

Bodrum'da Cumhuriyet dönemindeki büyük değişim, 1923 yılındaki 'Büyük Mübadele' ile başladı. Bodrum ve çevresinde yaşayan Rumlar Girit'e gönderildi. Girit'ten gelen Müslümanlar ise Rumların boşalttıkları evlere yerleştirildi. Büyük Mübadele'de Bodrum'dan 5 binin üzerinde Rumun ayrıldığı söylenir. Mübadele Bodrum'un insan yapısını ve yaşamını değiştirdi.

GİRİTLİ MUHACİRLERLE GELEN BEREKET

O yıllar Bodrum, çevre köylerden develerle ve katırlarla getirilen, dışarıya satılabilir tütün, incir, üzüm ve badem gibi ürünlerin gemilere yüklendiği, deniz bağlantısı dışında bağlantısı olmayan bir yerleşim bölgesiydi.

1928 yılında karayolu ile Milas'a bağlandı ama dış dünya ile ilişkisi uzun süre sadece deniz oldu. Cumhuriyet döneminde uzun yıllar Denizyolları İşletmesi gemileri Bodrum'a seferlerini sürdürdü.

Girit muhacirleri, yerli halkla zaman içinde kaynaşarak, Bodrum'da ekonomik ve sosyal yapının değişmesinde etkili oldu. Bodrumlular denizden yararlanmayı, süngerciliği öğrendiler. 1950'lerden sonra mandalina üretimi önemli gelir kaynağı oldu.

HALİKARNAS BALIKÇISI'YLA BAŞLAYAN TURİZM

Halikarnas Balıkçısı'nın dostlarının Bodrum'a gelip gitmesi, Mavi Yolculuk adı verilen tekne gezintilerinin ilgi görmesi, Bodrumluları, karşı adalardaki turizm gelişmelerini örnek alarak turizme yönlendirdi.

1967 yılında Zeki Müren'in gidip gelmesi Bodrum'u ünlendirdi. 1974 yılında Muğla Valisi Özer Türk'ün öncülüğü ile inşa edilen Aktur yazlık konutları Ankaralı bürokratların Bodrum'a ilgisini çekti. Daha sonra hızlı bir yazlık kooperatif inşaatı dönemi başladı.Karayolunun iyileşmesi, uçak bağlantısının kurulması, yeni havaalanının yapılması, Bodrum'a ulaşımı kolaylaştırdı.Bodrum'da 1980'lerden sonra değişim hızlandı. Gümümüzde de değişim devam ediyor.

Zamanı durdurmak, değişimi engellemek imkânsız... Önemli olan değişimin, Bodrum'un Bodrum'luğunu etkilememesi.

UCUZDAN PAHALIYA HIZLI GEÇİŞ

Bodrum'un Bodrum'luğu, Bodrum'un farkıdır. Havasından, denizinden de öte, insanları, Bodrum'a özgü binaları, sokakları, sanatçıları, yerel dükkânları, yerel lokantalarıdır.Bu farklılık yok olursa Bodrum da yok olur. Sıradan bir tatil yöresine dönüşür.

Eskiden Bodrum "ucuzcu Türk gençlerinin ve kendilerini genç hissedenlerin" mekânı idi. Şimdi Bodrum'a İstanbul'dan otobüs ile gidip gelmek, Bodrum'da bir duble rakı içmek bayağı pahalı. Bu nedenle Bodrum'a gelenler 'değişti'. Şimdi Bodrum yazlıkçıları, uçakla gidip gelebilen kesimden.

Bodrum'un eski ucuzcularının yerini alan yeni bir 'üst gelir' grubu var. Bunlar bir milyon dolarlık, iki milyon dolarlık yazlık evler yaptırıyor, içlerini 300 bin dolara, 600 bin dolara döşüyorlar.

Bazıları özel uçakları ile gelip gidiyor. Çoğu THY uçaklarında haftanın belli günü tüm yıl için yerlerini ayırtmış durumda.
Havaalanının pisti güzel. Havaalanını şehre bağlayan gidiş-geliş yolu düzgün. Gidiş-dönüş uçak bileti ücretini ödeme gücü olanlar, bilet bulabilenler için İstanbul'dan Bodrum'a gitmek, Büyükada'ya gitmek gibi bir şey...

Gazetelerdeki fotoğraflara, TV ekranlarındaki görüntülere bakılacak olursa, Bodrum tüm yaz boyu cıvıl cıvıl... Bunlara bakarak "Bodrum'da otel, lokanta, bar açanlar, hediyelik eşya satanlar kazandıkları parayı koyacak yer bulamıyor. İşyeri açanlar bir para kazanıyor, bir para kazanıyor. İnanılamaz" diyenler yanılıyor.


Magazin Nostalji


Orhan Veli Kanık'ı belediye çukuru öldürdü!

Esengül - Bütün ayrıntıların sarardığı gün

Cem Karaca'nın Sahnedeki İlk Günleri

Şükran Ay, Savaş'a sahne soyadını bıraktı

Gerçek bir dramın unutulmayan jönü: Yılmaz Zafer

Kaynanalar Dizisini Bir İntikam Duygusu Yarattı

Ergüder Yoldaş: Çöplükteki Mücevher

1972 yılında Türk pop müziğinin ışıldayan yıldızları

Hababam Sınıfı'nda Zeki-Metin gitti, yerine Tarık geldi

Yeşilçam'ın yıldızları hangi filmle ünlü oldu?

Cahide Sonku: Sefahattan sefalete kayan yıldız

Rolling Stones Şarkısı Erkin Koray'dan Çalıntı Çıktı
Asu Maralman KARİYERİ VE DİSKOGRAFİSİ Ayla Dikmen Seninle Sonsuza Kadar Rana & Selçuk Alagöz Biz Sizin Şarkılarınızla Büyüdük
Erol Evgin'in müzik dünyamıza girişi
Sami Hazinses: Elde var yine hüzün!
Dario Moreno'yu Nasıl Kaybettik?
Anılarda Kalan YEŞİLÇAM Magazin Nostalji: Barış Manço'nun 40 gün süren ilk evliliği James Bond'un İstanbul Anıları
Ömer Lütfi Akad: Türk sinemasının çehresini değiştiren adam Magazin nostalji: Tom Jordache öldüğü gün tüm Türkiye gözyaşı dökmüştü Magazin nostalji: Zeki Müren'in otomobili bile meşhur olmuştu
Magazin nostalji: "Turist Ömer Uzay Yolunda" filmi vizyona girerken
Fikret Hakan - Hümeyra nikahının öyküsü
Sımsıcak Yeşilçam Günlerinde Çekilmiş Çok Nadir Resimler
Yeşilçam'ın En Cömert Kadınları Ayhan Işık ve Sadri Alışık - Yılların yıpratamadığı dostluk
Emel Sayın ve David Younnes Evliliğinin Öyküsü
Küçük liseli kız Nilüfer nasıl yıldız oldu? Vahi Öz'ün son röportajı: Film koptu, kopuyor Yadigar Ejder Dosyası: Herkesin sevdiği "komik-kötü" adam