Çok klasikleşse de hep dilimizdedir 'Nerede o eski bayramlar' sözü... Öyle anılar vardır ki belleklere kazınan, bir yudum lezzet, bir tanıdık koku ya da bir gülen yüz hatırlatıverir o eski günleri ve özlemle dolar kalbimiz... Eski bayramlardaki geleneksel detaylar, yüzlerimizi gülümsetmeye buruk da olsa bizi keyiflendirmeye yeter de artar.
NEREDE O GELENEKSEL BODRUM BAYRAMLARI
Bodrum şimdilerde 'bayram eğlenceleri' ve yazlıkçı sohbetleriyle gündemde olsa da hep o geleneksel bayram tadını yaşatan bir Anadolu kentidir aslında. Çoğumuz bilmez, bilenlerimiz de hatırlamak istemez belki fakat Bodrum bir zamanlar sadece bayram şekerlerinin dağıtıldığı, çocukların en güzel kıyafetlerini giyip sokaklarda dolaştığı, ev ev akraba ziyaretlerinin yapıldığı, her köşesinden müzik sesininin duyulmadığı, sahillerinde şezlongların olmadığı dingin, huzurlu ve şirin mi şirin bir kasabaydı bir zamanlar.
Bodrumlular bayrama arefe gününden hazırlanırdı. Günler öncesinden evler temizlenir, bahçeler sulanır, tatlılar yapılırdı.
Herkesin evinde çocuklar için bir kap şekeri ya da çikolatası olurdu. Bayramda fırınlar çalışmazdı, ekmek de olmazdı. Bu yüzden herkes ekmek stokunu erkenden yapardı.
Bir zamanlar Bodrum'un her köşesinde bugünkü gibi dev AVM'ler, süpermarketler yoktu. Mahalle esnafına gidilirdi, alışveriş oralardan yapılırdı.
Bodrum bugünkü gibi bolluk bereket içinde değildi 30-40 yıl önce... Herkesin güzel kıyafetler alabileceği parası yoktu, olanların da alışveriş yapabileceği mağaza bulunmazdı! Alışveriş için en büyük lüks, İzmir'e gitmekti. Tabii ulaşım imkanı olursa!
BAYRAMLIKLAR PAÇAVRA PAZARINDAN
Şimdi pahalı ve marka giyim eşyası satan dükkanlarla dolu olan daracık sokaklarımızda, açık kapılarıyla pencerelerinden deniz görünen küçük evler sıralanırdı eskiden. Eskiden evlerin kapılarını kilitleme gibi adet de yoktu Bodrum'da. Bu alışkanlık, 70'li yılların ortalarına doğru başladı.
Cumhuriyet Caddesi'nde bir ya da iki dükkan vardı. Bunlarda da kilim parçaları, mavi boncuklar, bir de şile bezinden yapılmış gümüş iplikle işlenmiş uzun entariler satılırdı. İşte bayram öncesinde de bu dükkanlar tıklım tıklım dolardı. Bayram alışverişinin bir diğer adresi de cuma günleri kurulan paçavra pazarıydı. Sandıklardan çıkarılmış adları bile unutulan sadakor, krepdöşin, bürümcük gibi kumaşlardan yapılmış giysiler satılırdı o pazarda. Ham ipekten gömlek bile bulabilirdiniz yeterince ararsanız.
Bayram günü herkes en temiz elbisesini giyer, hemen büyüklere el öpmeye giderdi. Çocuklar sokakları cıvıl cıvıl doldurur, kahvehaneler bomboş kalırdı. Akrabalardan toplanan bayram harçlıkları, mahalle bakkalında harcanır, envai çeşit -ki o yıllarda ne kadar çeşit bulunursa artık!- şeker gofret alınır, afiyetle yenirdi.
GECE 12'DEN SONRA ELEKTRİK YOK
Bodrum'da ancak gece 12'ye kadar elektrikler yanardı eskiden. Gece yarısı jeneratör dururdu ve rüzgarın, denizin sesi duyulurdu. Marinanın yerinde yat denemeyecek kadar küçük çok az tekne bağlı olurdu. Dolayısıyla bayram gezmeleri de saat 12'ye kadar tamamlanmış olurdu. Sonrasında kasabaya muhteşem bir sessizlik çöker, bir rüzgarın, bir denizin sesi bir de ağaç dallarının hışırtısı duyulurdu.
Bodrum'da bir zamanlar sadece Bodrumlular otururdu ve onlar da bayramını 'bayram' gibi kutlardı.